Kościół pw. św. Bartłomieja Apostoła w Topoli Królewskiej

Drewniany kościół pw. św. Bartłomieja Apostoła w Topoli Królewskiej

Drewniany kościół parafialny pw. św. Bartłomieja w Topoli Królewskiej (gmina Łęczyca, powiat łęczycki) został wzniesiony w 1711 roku z fundacji ks. Wojciecha Kamińskiego – tutejszego proboszcza i kantora łęczyckiego.

Pierwsze wzmianki na temat powstania parafii sięgają jednak kilku wieków wstecz,

tj. 1300 roku i działań podjętych wówczas przez arcybiskupa metropolitę gnieźnieńskiego Jakuba Świnkę. Dwa lata później, na mocy ugody, całość terenu została odstąpiona księciu łęczyckiemu Władysławowi Łokietkowi, początkowo jako wieś książęca, a następnie królewska. W 1399 roku z inicjatywy króla Władysława Jagiełły ufundowany został tu drewniany kościół, a z końcem XV wieku parafia wraz z kościołem została włączona do parafii św. Mikołaja w Tumie jako jej filia. Stan ten utrzymywał się do dnia 10 marca 1599 roku, kiedy to arcybiskup gnieźnieński Stanisław Karnkowski przywrócił w Topoli samodzielność administracji kościelnej.

Od tego czasu nastąpił ponowny rozkwit życia religijnego i materialnego parafii. Działo się to m.in. za sprawą słynącego łaskami obrazu Matki Bożej z Dzieciątkiem, zwanej „Topolską” (początek XVII w.). Już w dokumencie donacyjnym króla Jana III Sobieskiego z 1678 roku obecna jest wzmianka następującej treści: „ Kościół wsi naszej Topoli wielkiemi cudami obrazu Najświętszej Panny łaskami Boskiemi znacznie wsławiony”. Dzieło to malowane na płótnie, z nałożoną nań blaszaną sukienką z 1745 roku i wygrawerowaną na sukience muszlą wskazuje, iż był to obraz pielgrzymów, licznie przybywających z sąsiednich parafii do Topolskiej Pani. O ruchu pątniczym może także świadczyć ilość odpustów dochodzących rocznie do siedemnastu.

W 1711 roku nastąpiła rozbiórka starego, zniszczonego kościoła i budowa nowego, już w stylu barokowym.

Nowa świątynia powstała na istniejących już fundamentach, o czym mogą świadczyć piwnice wymurowane z cegły gotyckiej. W dniu 16 października 1712 roku sufragan włocławski, biskup Ignacy Bardzyński dokonał poświęcenia nowo wybudowanej świątyni, a w dniu 28 maja 1724 roku konsekrował ją biskup Franciszek Kraskowski, sufragan gnieźnieński. W latach 1881 – 1887 kościół został gruntownie przebudowany i wydłużony o jedno murowane przęsło. Wówczas też wzniesiono murowaną fasadę. Czasy II wojny światowej to trudny okres dla topolskiego sanktuarium. Po aresztowaniu księdza proboszcza Niemcy wywieźli również obraz Matki Boskiej. W 1941 roku kościół został zamknięty i zamieniony na magazyn. Przetrzymywano tu również ofiary łapanek. Okupanci dokonali w kościele wielu zniszczeń, które sukcesywnie naprawiali powojenni proboszczowie. W latach siedemdziesiątych przeprowadzono gruntowne prace remontowe, łącznie z wymianą oszalowania całego kościoła i założeniem boazerii.

Kościół pw. św. Bartłomieja w obecnym kształcie to orientowana, jednonawowa budowla

o konstrukcji zrębowej, zbudowana z drewna dębowego na planie krzyża, oszalowana. Od strony wschodniej znajduje się węższe, trójbocznie zamknięte prezbiterium z odchodzącą na stronę południową kaplicą. Po przeciwległej stronie usytuowana jest zakrystia, a nad nią loża, otwarta do prezbiterium półkolistą arkadą. Strop w kościele jest płaski, poprzecinany belkami. Chór muzyczny wsparty na dwóch słupach. Dach dwuspadowy, jednokalenicowy kryty blachą, nad kaplicą i zakrystią trójpołaciowy z cebulastymi wieżyczkami. W centrum – kwadratowa wieżyczka na sygnaturkę.

Zwiedzając kościół warto zwrócić uwagę na barokowy ołtarz główny z największym skarbem parafii – wspomnianym wcześniej obrazem Matki Boskiej, dwa rokokowe ołtarze boczne, kryjące w XVIII-wiecznym retabulum obrazy Chrztu w Jordanie i św. Antoniego, rokokową ambonę, chrzcielnicę z XV wieku oraz umieszczony w kaplicy przy prezbiterium obraz Matki Boskiej Szkaplerznej.