Kościół pw. Przemienienia Pańskiego w Piątku

Kościół pw. Przemienienia Pańskiego (dawniej – pw. św. Wawrzyńca) w Piątku

(miasto w miejscu, powiat łęczycki) należący do Parafii Świętej Trójcy w Piątku, to niewielka drewniana świątynia o bogatej historii. Został wzniesiony w stylu barokowym, w miejscu poprzedniego kościoła. Stoi na rzymsko-katolickim cmentarzu parafialnym w Piątku. Poprzednikiem obecnej świątyni – był drewniany kościół, noszący wezwanie św. Anny – który powstał przed 1555 r. Wzmianka z tą datą wskazuje bowiem na zapis, jakiego na rzecz tej świątyni dokonała Elżbieta Pijanowska z Gniezna – fundatorka wyposażenia. W dniu 29 lipca1588 r. arcybiskup gnieźnieński Stanisław Karnkowski nadał kościołowi św. Anny uposażenie w ziemi i przekazał je wraz ze świątynią istniejącemu w Piątku Bractwu Literackiemu, do którego należeli mieszkańcy miasteczka umiejący czytać i pisać. Celem fundacji miało być pogłębienie życia religijnego przez członków stowarzyszenia. Do 1822 r. obsługiwany był przez piątkowskich mansjonarzy – członków bractwa.

Bractwo Literackie opiekowało się świątynią w latach 1588-1822. Pamiątką po bractwie jest używany dla obecnej świątyni przydomek „kościoła literackiego”, jak również nazwa ulicy Literackiej, prowadzącej na cmentarz. Dzisiejszy kościół cmentarny pochodzi z 1753 r.

Niewielka drewniana świątynia jest budowlą dwudzielną, konstrukcji zrębowej na podmurówce.

Składa się z prostokątnej nawy i węższego prezbiterium, w którym (za ołtarzem) wydzielono zakrystię. Do nawy, od strony północnej przylega niewielka kruchta. Dachy nad nawą i kruchtą – dwuspadowe, nad prezbiterium – trójspadowy, wszystkie pokryte gontem. Nawę świątyni wieńczy wieżyczka sygnaturki z barokowym hełmem, z koroną wykonaną z blachy ocynkowanej. Wnętrze świątyni nakryte jest stropem płaskim, w ścianach bocznych nawy i prezbiterium umieszczono pojedyncze, prostokątne wielopolowe okna. Nad wejściem do nawy – drewniany chór muzyczny podparty dwoma drewnianymi słupkami z postumentami.

We wnętrzu znajdują się trzy rokokowe ołtarze. W ołtarzu głównym znajdują się obrazy „Ukrzyżowania” i „Przemienienia Pańskiego”, w bocznych wizerunki św. Wawrzyńca i św. Katarzyny Aleksandryjskiej oraz św. Barbary i św. Urszuli. W przejściu z nawy do prezbiterium zwraca uwagę belka tęczowa z rokokowym krucyfiksem, inskrypcją i datą 1753 r., wskazująca czas budowy świątyni. Do zabytków sztuki należy rokokowa ambona, XVIII w. obraz MB Częstochowskiej, gotycka rzeźba Madonny tronującej z Dzieciątkiem jak i krzyż procesyjny z XVIII w.

Obok świątyni stoi czworościenna drewniana dzwonnica konstrukcji słupowej, oszalowana, kryta czterospadowym gontowym dachem namiotowym.

Drewniany kościół pw. Przemienienia Pańskiego w Piątku, wraz ze stojącą tu dzwonnicą wpisano do rejestru zabytków województwa łódzkiego

(numery rejestru: – kościół – 555-V-30 z 32.10.1950 r. oraz 83/285 z 08.08.1967 r.; dzwonnica, nr rej.: 526/534 z 08.08.1967 r.). Sam cmentarz uwzględniono w wojewódzkiej ewidencji zabytków.