Najpiękniejsze zamki w Centrum Polski

Obszar Centralnego Łuku Turystycznego to miejsce atrakcyjne zarówno przyrodniczo, rekreacyjnie, jak i historycznie. Na naszych terenach znajduje się m.in. kilka ciekawych zamków z wielowiekową historią. Pragniemy przybliżyć Państwu atrakcyjne i najpiękniejsze zamki w Centrum Polski, oczywiście zachęcając do ich odwiedzenia o każdej porze roku 🙂

Zamek Królewski w Łęczycy

Naszą podróż po zamkach w centralnej Polsce rozpoczynamy od odwiedzin na Zamku Królewskim w Łęczycy. Został on zbudowany przez króla Polski Kazimierza Wielkiego najprawdopodobniej w latach 1357-1365. Prezentuje jedne z typowych architektonicznych założeń kazimierzowskich. Zajmował południowo-wschodnią część miasta. Historia zamku (jak i całego miasta) jest burzliwa. W swoich murach gościł trzech polskich królów: Władysława Jagiełłę, Kazimierza Jagiellończyka i Zygmunta III Wazę. To tutaj odbywały się ważne Zjazdy Generalne polskiego możnowładztwa. Zamek doświadczył także licznych zniszczeń podczas działań wojennych na przestrzeni wieków.

Pod koniec sierpnia 1655 r. zamek łęczycki i miasto opanowały wojska szwedzkie, dowodzone przez gen. R. Douglasa. Polacy odzyskali Łęczycę dopiero w początkach października 1656 r. po krwawym szturmie, w trakcie którego mocno ucierpiał zamek.

W 1793 r. Łęczyca w wyniku drugiego rozbioru Polski znalazła się pod panowaniem pruskim. Nowi władcy zamierzali przekształcić miasto i zamek w nowoczesną fortecę. W tym okresie zamek utracił ostatecznie charakter średniowiecznej twierdzy. Mury nabrały charakteru parkanu, brama zniknęła.” (T. Poklewski, Zamek…).

Mimo zawieruchy wojennej w latach 1939-1945 zamek ocalał. Po II wojnie światowej na zamek wprowadził się hufiec łęczyckich harcerzy. Do rozwiązania ZHP w 1949 r. w „domu starym” miał jeszcze swoją siedzibę krąg zuchmistrzów z Harcerskim Amatorskim Teatrzykiem Kukiełek „Awangarda”.

zamki w Centrum Polski_Zamek Królewski w Łęczycy
Zamek w Łęczycy
zamki w Centrum Polski

Od czasów powojennych na obszarze zamku swoją siedzibę ma Muzeum w Łęczycy. W kręgu szczególnych zainteresowań Muzeum znajduje się lokalna twórczość ludowa. Zwiedzając dział etnograficzny można zobaczyć eksponaty, reprezentujące następujące dziedziny:

  • rzeźba, pocz. XX wieku do współczesności
  • strój ludowy i tkactwo, pocz. XX wieku do 80-tych XX wieku
  • meble, narzędzia i sprzęty, pocz. XX wieku do 90-tych XX wieku
  • plecionkarstwo, lata 50-te do 80–tych XX wieku
  • kowalstwo, lata 50 –te do 60 -tych XX wieku
  • garncarstwo, lata 50 –te XX wieku
  • plastyka obrzędowa, lata 70-te XX wieku do współczesności

Jedna z najciekawszych wystaw nosi tytuł „Diabeł Boruta we współczesnych rzeźbach i legendach”. Prezentuje ona rzeźby figuralne, wyobrażające najsłynniejszego polskiego diabła w różnych jego wcieleniach. Łęczyca ma obecnie największą w Polsce kolekcję muzealną tzw. diabelską, liczącą ponad 400 eksponatów.

Oprócz tego w Muzeum zobaczyć można muzealia wchodzące w skład zbiorów Działu Artystycznego: malarstwo, iluminatorstwo, rysunek, grafika, rzeźba, meble, złotnictwo, brązownictwo i giserstwo, broń biała, broń palna, ceramika i szkło.

Z kolei Dział Historyczny tworzą następujące muzealia: Kultura cechowa, Archiwalia, Zbiory kartograficzne, Ikonografia, Chorągwie i sztandary, Banknoty i obligacje skarbowe, Medale, odznaki i odznaczenia, Elementy umundurowania i oporządzenia z lat 1900-1950, Broń biała (II połowa XIX – koniec lat 30-tych XX wieku), Broń palna, (II połowa XIX – lata 50-te XX wieku).
  
Zamek Królewski w Łęczycy słynie także z ciekawych eventów odbywających się w sezonie letnim:

Zamek Arcybiskupów Gnieźnieńskich w Uniejowie

 

Kolejnym zamkiem w Centrum Polski, do którego koniecznie należy się udać, jest Zamek Arcybiskupów Gnieźnieńskich w Uniejowie.

Zamek wybudowany został w latach 1360–1365 na miejscu starej fortalicji drewnianej, zniszczonej podczas najazdu Krzyżaków na miasto w 1331. Inicjatorem budowy zamku był arcybiskup gnieźnieński Jarosław Bogoria Skotnicki. Po pożarze w 1525 obiekt został przebudowany przez starostę Stanisława z Gomolina na renesansową rezydencję. Ostatecznie rolę obronną przestał pełnić w I połowie wieku XVII, kiedy otrzymał wczesnobarokową formę, stając się rezydencją biskupów Jana Wężyka i Macieja Łubieńskiego. W latach 1956-1967 zamek odrestaurowano i zaadaptowano na archiwum. 

 

Zamki w Centrum Polski_Zamek w Uniejowie
zamki w centrum Polski_Zamek Uniejów
zamki w centrum Polski_Zamek w Uniejowie
Zamek Uniejów_zamki w centrum Polski
zamki w Centrum Polski_Uniejów

Aktualnie w zamku mieści się hotel wraz z centrum konferencyjnym oraz restauracja. Hotel oferuje apartamenty o podwyższonym standardzie w stylu średniowiecznym, lub też utrzymane w klimacie eklektycznym. To wspaniałe miejsce do organizacji różnych imprez, w tym wesel, chrzcin, komunii, przyjęć, jubileuszy i innych 🙂

Ruiny Zamku w Besiekierach

W powiecie łęczyckim w malowniczo położonych Besiekierach znajdują się ruiny późnogotyckiego zamku, miejsce niezwykle lubiane i chętnie odwiedzane. Besie­kie­ry sta­no­wią je­den z nie­licz­nych przy­kła­dów śre­dnio­wiecz­ne­go o­bron­ne­go bu­dow­nic­twa ce­gla­ne­go w wo­j. łódz­kim. Na­le­żą również do gru­py naj­więk­szych za­ło­żeń wa­row­nych zlo­ka­li­zo­wa­nych na te­re­nie his­to­rycz­nej Zie­mi Łę­czyc­kiej.

Zamek powstał prawdopodobnie na przełomie XV i XVI w. Źródła nie podają jasno, kto był inicjatorem jego budowy. Starsze poglądy wskazują na wojewodę łęczyckiego Mikołaja Sokołowskiego herbu Pomian, lecz istnienie takiego urzędnika jest niepotwierdzone i wysoce wątpliwe. Zatem budowę należy łączyć z jednym ze stolników brzeskich: Mikołajem Sokołowskim (1496-1502) lub Wojciechem Sokołowskim (1502-1529).

W po­ło­wie XVII wie­ku obiekt prze­szedł na wła­sność kasz­te­la­na i wo­je­wo­dy brze­sko­-ku­jaw­skie­go Ja­na Szy­mo­na Szcza­wiń­skie­go­ her­bu Praw­dzic, któ­ry przed 1653 zmo­der­ni­zo­wał go i roz­bu­do­wał. Ko­lej­ne lata przy­nio­sły spa­dek zna­cze­nia bu­dow­li i jej po­wol­ny roz­kład, do ja­kie­go przy­czy­ni­ły się XVII­-wiecz­ne ko­nflik­ty, za­ra­zy o­raz po­wszech­ne zu­bo­że­nie spo­łe­czeń­stwa — rów­nież kla­sy pa­nu­ją­cej. W 1731 roku na zam­ku wy­buchł po­żar, co sta­ło się bodź­cem do prze­bu­do­wy ca­łe­go za­ło­że­nia. Bę­dą­cy wte­dy w jego po­sia­da­niu Ga­jew­scy­ do­ko­na­li nie­wiel­kie­go re­mon­tu, roz­bie­ra­jąc przy oka­zji pię­tro bu­dyn­ku miesz­kal­ne­go. W po­ło­wie XIX stu­le­cia ob­ni­żo­ny i kry­ty strze­chą dom peł­nił jesz­cze funk­cje go­spo­dar­cze, z cza­sem jed­nak po­padł w zu­peł­ną ru­inę, sta­jąc się – jak to za­zwy­czaj by­wa­ło w ta­kich przy­pad­kach – atrak­cyj­nym źró­dłem dar­mo­wych ma­te­ria­łów bu­dow­la­nych dla oko­licz­nych miesz­kań­ców. Po dru­giej woj­nie świa­to­wej w la­tach 1963 i 1971 na te­re­nie zam­ku pro­wa­dzo­no ba­da­nia ar­che­olo­gicz­ne łą­czo­ne z jego za­bez­pie­cze­niem w for­mie trwa­łej ru­iny.

zamki w Centrum Polski_Besiekiery
ruiny zamku w Besiekierach
zamki w centrum Polski_Besiekiery

Z zam­kiem zwią­za­na jest sta­ra le­gen­da o Bia­łej Da­mie, któ­ra mimo że na sta­łe za­miesz­ku­je w po­bli­skich Bo­ry­sła­wi­cach Zam­ko­wych, to przed róż­ny­mi waż­ny­mi wy­da­rze­nia­mi po­ja­wia się w Be­sie­kie­rach. Moż­na wów­czas za­ob­ser­wo­wać jej cień w pu­stym oczo­do­le okien­nym wie­ży bram­nej, skąd spły­wa w dół i wę­dru­je wzdłuż resz­tek mu­rów zam­ko­wych nik­nąc na­gle tak, jak się po­ja­wi­ła. Przy­pusz­cza się, że Bia­łą Da­mą jest duch cór­ki Szcza­wiń­skich, któ­ra nie chcia­ła wyjść za mąż za wy­bra­ne­go przez ro­dzi­ców kan­dy­da­ta, gdyż ser­ce swe od­da­ła in­ne­mu. Za ka­rę prze­wie­zio­no ją do zam­ku w Bo­ry­sła­wi­cach Zam­ko­wych i uwię­zio­no w wie­ży bram­nej. Pró­ba uciecz­ki przez okno za po­mo­cą sznu­ra za­koń­czy­ła się dla pan­ny tra­gicz­nie i od­tąd jej zja­wa snu­je się w ocze­ki­wa­niu na swe­go wy­baw­cę.

 

Z na­zwą wa­row­ni wią­że się z ko­lei le­gen­da o ry­ce­rzu, któ­ry za­ło­żył się z dia­błem Bo­ru­tą z po­bli­skiej Łę­czy­cy, że zbu­du­je od pod­staw za­mek, nie ko­rzy­sta­jąc przy tym z sie­kie­ry. Tak też zro­bił, nie wie­dział jed­nak, że je­den z ro­bot­ni­ków pra­cu­ją­cych dla nie­go na­zy­wa się Sie­kier­ka. Ry­cerz więc za­kład prze­grał i stra­cił du­szę oraz za­mek, któ­ry na­zwa­no na­stęp­nie Be­sie­kie­ra­mi. We­dług jed­nej z hi­po­tez hi­sto­rycz­na na­zwa Be­sie­kie­ry wy­wo­dzi się od sło­wa nor­dyc­kie­go Be­sekr, ozna­cza­ją­ce­go czło­wie­ka w skó­rze, niedź­wie­dzia. Su­ge­ru­je ona, że we wcze­snym śre­dnio­wie­czu sta­cjo­no­wa­li tu­taj Wi­kin­go­wie, co po­twier­dza od­kry­ty w po­blis­kim Lu­to­mier­sku ma­so­wy grób wo­jow­ni­ków skan­dy­naw­skich.

W sezonie letnim u podnóży zamku odbywa się Turniej Rycerski w Besiekierach (więcej o średniowiecznych eventach na terenie CŁT):

X Turniej Rycerski na Zamku w Besiekierach

Jeśli planujecie Państwo udać się w rejon Besiekier na dłużej, gorąco zachęcamy do skorzystania z opcji noclegowej w Siedlisku Besiekiery położonego tuż przy ruinach zamku.

Siedlisko Besiekiery_zamki w Centrum Polski
ruiny zamku w Besiekierach

Źródło: http://www.zamkipolskie.pl/besiek/besiek.html

 

Zamek w Oporowie

Końcowym przystankiem na naszym internetowym szlaku „zamki w Centrum Polski” jest Zamek w Oporowie. To mała późnogotycka rezydencja obronna wzniesiona około 1440 r. usytuowana na wyspie otoczonej fosą. Oporowski zamek jest jednym z niewielu tego typu zabytków zachowanych w Polsce.

Zabudowa skupiona wokół czworobocznego dziedzińca składa się z domu mieszkalnego, wieży, baszty z kaplicą, połączonych murem obronnym. Remonty wykonane w XVII, XVIII i XIX wieku spowodowały tylko niewielkie przeróbki. Pozostały po nich barokowe otwory okienne na piętrze, klasycystyczne sztukaterie, parkiety i przebudowana w XVIII i XIX w. część bramna. Z około 1840 r. pochodzi przybudówka na dziedzińcu, tzw. „Kredens” oraz neogotycki portal bramy wjazdowej i taras przed mostem. Zamek otacza krajobrazowy park założony w 1. poł. XIX w., w którym czytelne jest wcześniejsze założenie XVII-wiecznego ogrodu.

Muzeum Zamek w Oporowie_Centralny Łuk Turystyczny_atrakcje w centrum Polski
zamki w Centrum Polski_zamek w Oporowie

Zamek od 1949 r. mieści muzeum z ekspozycją wnętrz dworskich. Tworzą ją dzieła sztuki i wyroby rzemiosła artystycznego prezentujące kulturę szlachecką. Zbiory zawierają dzieła sztuki z różnych epok, od XVI do pocz. XX. – obrazy, rzeźby, wyroby rzemiosła artystycznego. Pochodzą one z przekazów, darów i zakupów. Nieliczne tylko eksponaty związane są z historią zamku. Należą do nich portrety rodziny Sołłohubów z XVIII w., lustra z żardinierami z pocz. XIX w., pistolety pojedynkowe z XVIII i XIX w. oraz naczynia fajansowe angielskie z Shelton XIX w.

Na terenie zamku w Oporowie, w pawilonie parkowym tzw. „Domku Neogotyckim”, znajdują się pokoje gościnne. Do dyspozycji gości są dwie sypialnie dwuosobowe, stylowo wyposażone, salon, kuchnia, łazienka.

Zamki w Centrum Polski – zapraszamy w odwiedziny

Mamy nadzieję, że zachęciliśmy Państwa do bliższego poznania naszych zamków, ich skarbów i legend. Najlepiej doświadczyć tego na własne oczy, gwarantujemy ciekawe wrażenia i piękne widoki z niektórych wież zamkowych 🙂